روش انجام تست کومبس مستقیم

نویسنده:عاصفه احمدی حسینی،آزمایشگاه دکتر جهانشاهی مشهد

مقدمه‌ای بر تست کومبس:

تست کومبس به عنوان تست آنتی گلوبولین نیز شناخته می شود. از این تست کومبس برای سنجش آنتی بادی هایی که ممکن است به گلبول های قرمز خون بچسبند و باعث مرگ زودرس گلبول های قرمز خون شود ، استفاده می کنند. معرف کومبس، آنتی هیومن گلبولین یا AHG است. این ماده، با تزریق گلوبولین انسانی به حیواناتی تولید می شود که آنتی بادی های پلی کلونال خاصی را برای ایمونوگلوبولین های انسانی و فاکتورهای سیستم کمپلمان انسانی تولید می کنند.

این تست برای شناسایی یکسری آنتی های ناقص که روی RBC هستن استفاده می‌شود و همچنین دو متد دارد:مستقیم و غیرمستقیم

از کومبز مستقیم برای شناسایی آنتی بادی های ناقص متصل به RBC جنین استفاده می شود . تفاوتی که بین کومبز مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد این است که ، مرحله حساس شدن گلبول های قرمز در بدن جنین اتفاق می افتد . عامل اصلی حساس شدن RBC (در ۷۵ % موارد) ناسازگاری گروه های خونی RH میباشد هر چند که گروه های خونی ABO در ۲۵ درصد موارد هم می توانند باعث حساس شدن RBC شوند .

تست کومبس مستقیم:

تست کومبس مستقیم برای تشخیص آنتی بادی هایی که به سطح گلبول های قرمز چسبیده اند استفاده می شود. بسیاری از بیماری ها و داروها می توانند باعث این امر شوند. این آنتی بادی ها گاهی گلبول های قرمز را از بین می برند و باعث کم خونی می شوند.
آزمایش کومبس معمولا روی نمونه خون نوزاد تازه متولد شده ای انجام می شود که در هنگام تولد به زردی مبتلا است. دو فرم متداول شناخته شده در این نوع همولیز که با واسطه آنتی بادی در بدن نوزادان صورت می گیرد عبارتند از، ناسازگاری Rh و ناسازگاری ABO.

روش تست کومبس مستقیم:

یک سوسپانسیون سلولی ۵٪ در محلول نمکی سالین ایزوتونیک از گلبول های قرمز خونی تهیه کنید.

با پیپت تمیز یک قطره از سوسپانسیون سلولی آماده شده را به یک لوله کوچک اضافه کنید.

در صورتی که پیپت‌های مناسبی برای انجام این آزمایش ندارید، میتوانید از مجموعه نیاز طب سلامت پیپت پاستور ۳CC را برای انجام این تست تهیه کنید.

سلول ها را سه بار با نرمال سالین شست و شو دهید تا تمام آثار سرمی از بین برود.

پس از آخرین شستشو کاملاً سالین آب گیری شود.

دو قطره سرم AHG اضافه کنید.

خوب مخلوط کرده و به مدت یک دقیقه در دور rpm1500 سانتریفیوژ کنید.

سپس سلول ها را از نظر آگلوتیناسیون، به صورت ماکروسکوپی و میکروسکوپی بررسی کنید.

ناسازگاری RH:

اگر خون جنینRh+ و خون مادر Rh- باشد آنتی بادی های تولید شده از کلاس Igg در بدن مادر از جفت عبور کرده و باعث حساس شدن RBC های جنین می شود .

ناسازگاری ABO:

این ناسازگاری زمانی باعث حساس شدن RBC می شود که گروه خونی مادر O و گروه خونی جنین  A یا B باشد در این صورت انتی بادی Igg3 انتی AB موجود در سرم مادر به جنین منتقل شده و باعث حساس شدن RBC جنین میشود .

موارد عدم پذیرش نمونه:

• همولیز واضح
• ارسال نمونه در لوله درب قرمز به غیر از نمونه بند ناف نوزادان جهت بررسی HDN
• برچسب زدن اشتباه ویال نمونه

تفسیر نتیجه تست کومبس:

نتیجه مثبت:

آگلوتیناسیون سلول های خونی در طی یک آزمایش مستقیم کومبس به این معنی است که روی گلبول های قرمز خونی آنتی بادی دارد و ممکن است منجر به از بین رفتن گلبول های قرمز خون توسط سیستم ایمنی بدن (همولیز) شود

نتیجه منفی:

هیچ کلامپ سلولی و هیچ آگلوتیناسیونی در نمونه مشاهده نمی شود. این یعنی هیچ نوع آنتی بادی علیه گلبول های قرمز در سرم فرد وجود ندارد.

شرایط نگهداری: 

نمونه در دمای اتاق و یخچال تا ۴۸ ساعت پایدار است. نگهداری نمونه در فریزر مناسب نیست.

امیدواریم این مقاله به شما برای شناخت انجام این تست کمک کرده باشید.

خیلی ممنونیم که تا آخر این مقاله با ما همراه بودید. خیلی خوشحال میشویم نظرات خود را در زیر همین پست برای ما ارسال کنید.

ما در پیج اینستاگرام مجموعه نیاز طب سلامت، تست‌های مختلف و تجهیزات مختلف را مورد بررسی قرار میدهیم و میتوانید با دنبال کردن این پیج اطلاعات خوبی در این زمینه‌ها کسب کنید.